Blog KOMUNIKACJA WEWNĘTRZNA OD KUCHNI

Często słyszę od Was pytanie: jak komunikować zwolnienia i inne trudne firmowe kwestie. Elon Musk ogłosił właśnie, że jego firma Tesla musi zwolnić 9% pracowników z 46 tysięcy zatrudnionych. To ponad 4 tysiące osób.
List, który wysłał do pracowników, wyciekł do mediów, dlatego 12 czerwca 2018 r. CEO Tesli zdecydował się opublikować jego treść na swoim Twitterze. 

Źródło: Twitter Elona Muska

Jak poszło Elonowi Muskowi zakomunikowanie tak trudnej decyzji masowych zwolnień? Według mnie bardzo dobrze pod względem konstrukcji przekazu. Nie wiem, jakie jeszcze narzędzia wykorzystano i co za ich pośrednictwem zakomunikowano. Nie wiem też, jak CEO Tesli jest odbierany przez swoich pracowników, co ma duże znaczenie przy komunikowaniu trudnych decyzji. Nie mam również wiedzy na temat tego, jak komunikował się wcześniej. Jest tylko ten list i na nim się skupmy. W tym wpisie bardziej chciałabym pokazać Wam, jak komunikować zmiany niż oceniać działanie CEO Tesli.

Źródło: PressKit Tesla

Idealna komunikacja zwolnień nie istnieje
Niestety nie ma idealnego sposobu zakomunikowania kwestii zwolnień ze względu na ich moc oddziaływania na zwalnianych pracowników, ale też w mniejszym stopniu na tych, którzy zostaną i na podmioty zewnętrzne (klienci, inwestorzy, kontrahenci itd.). To zawsze wywołuje emocje wśród zwalnianych, ale też wśród tych, którzy pozostaną, ponieważ nie wiedzą, co czeka ich w przyszłości. Są jednak stałe elementy PR-u kryzysowego, które należy wykorzystać w takiej komunikacji, by złagodzić jej negatywne skutki. Złagodzić, nie zniwelować. Tego nie da się zrobić.

Przeanalizujmy emaila Elona Muska. Zanim to, polecam, abyście przeczytali cały komunikat, a dopiero potem moją analizę. Jeśli chcecie przejść od razu do analizy, przeskoczcie 3 screeny poniżej.  

Źródło: Twitter Elona Muska

W teście poniżej znajdziecie dodatkowe komentarze – są dużymi, pogrubionymi literami – to elementy składowe tego komunikatu.

W pierwszej części CEO tłumaczy obecną sytuację – firmę czeka restrukturyzacja. Tesla rozwijała się szybko w ostatnich latach i obecnie niektóre stanowiska duplikują się OBECNA SYTUACJA, inne, które były potrzebne kiedyś, dziś nie sprzyjają rozwojowi firmy. POWÓD DECYZJI To pierwszy z powodów konieczności wdrożenia zmian w zatrudnieniu.

Kolejne powody to redukcja kosztów POWÓD DECYZJI, by nakierować firmę na zarabianie. Zwolnienia nie dotkną jednak pracowników zaangażowanych w produkcję, aby ją kontynuować. To ważny sygnał dla klientów, kontrahentów, inwestorów i innych podmiotów zewnętrznych SYGNAŁ NA ZEWNĄTRZ. To powiedzenie: tak, przechodzimy przez turbulencje, ale po to, aby działać lepiej; działamy dalej, planujemy dowieźć produkty w terminie.

Jak pisze CEO, Tesla nie zarabia. W żadnym z 15 lat jej istnienia nie przynosiła zysków. To może szokować i straszyć (szczególnie na zewnątrz), ale Elon Musk od razu dodaje, że nie to motywuje jego i zespół do pracy. Podaje ważne eko powody MISJA, które ich motywują do działania, dodając, że zyskowność jest kluczowa POWÓD DECYZJI, by osiągnąć ten cel.

Dalej pisze, że w tym tygodniu TERMIN ZMIAN poinformowani zostaną Ci, którzy będą musieli odejść. Jak zapewnia CEO nie są to przypadkowe decyzje. Przeanalizowano każde ze stanowisk PRZEMYŚLANE DECYZJE indywidualnie, sprawdzając, jak może jego pozostawienie pomóc firmie. Ponadto, struktura jest coraz bardziej płaska DODATKOWE ZMIANY W ZARZĄDZANIU, by zapewnić lepszą komunikację, mniejszą biurokrację i by pracować szybciej. To pokazanie, że firma szuka też innych rozwiązań poza zwolnieniami, aby poprawić swoją sytuację.

Zmiany dotyczą też innych działań. Firma nie przedłuży umowy z jedną z firm odpowiedzialną za sprzedaż. Teraz firma skupi się DODATKOWE ZMIANY na sprzedaży online i w salonach własnych. Pracownicy z tej jednostki dostaną propozycję przeniesienia do innych struktur sprzedaży. To może oznaczać, że firma naprawdę próbuje dobrze rozłożyć siły po dużych zmianach, a jej posunięcia są przemyślane.

Dalej Elon Musk dziękuje zwalnianym pracownikom PODZIĘKOWANIE ZA WSPÓŁPRACĘ za ich wkład w rozwój firmy. Pisze, że ciężko jest pożegnać się EMPATIA. Aby zmniejszyć skutki tego ruchu, Tesla przyzna środki finansowe DODATKOWE PODZIĘKOWANIE FINANSOWE osobom zwolnionym. To dobrze buduje wizerunek firmy, ale też zabezpiecza zwolnionych finansowo przez najbliższe miesiące zanim znajdą nową pracę. Takie działania prowadzą do zmniejszenia negatywnych skutków zwolnienia, pracownik może poczuć się pewniej. Być może prawo amerykańskie nakłada na firmę wypłacenie takich środków – nie wiem.  

To jest ważne – Elon Musk zaznacza, że Tesla nadal będzie zatrudniała SYGNAŁ NA ZEWNĄTRZ utalentowane osoby na ważne stanowiska, szczególnie na stanowiska produkcyjne. To kolejny ważny sygnał wysłany na zewnątrz, także do potencjalnych pracowników (to jak powiedzenie: firma zwalnia, ale dla utalentowanych mamy miejsce, nie obawiajcie się aplikować). To też komunikat do zwolnionych, aby nie byli zaskoczeni, że trwają rekrutacje, a ich zwolniono. CEO pisze, że ma też nadzieję, że obecna decyzja sprawi, że firma nie będzie musiała tego robić ponownie w przyszłości. To zdanie bym wyrzuciła – rozbudza nadzieje, że taka sytuacja nie powtórzy się, a przecież tego nie wiemy.

Dalej Elon Musk dziękuje tym, którzy będą musieli odejść PODZIĘKOWANIE i życzy im powodzenia. Zwraca się także do tych, którzy zostaną ZWROT DO POZOSTAŁYCH PRACOWNIKÓW – PODZIĘKOWANIE i z góry dziękuje im za trudności, przez które będą musieli przejść. I znowu przywołuje misję i pozycję Tesli w zmianie świata motoryzacji. Muszą ją kontynuować dla dobra świata. DZIAŁAMY DALEJ – MAMY MISJĘ DO WYPEŁNIANIA

List podpisany został przez CEO. To ważne, że taki przekaż idzie z samej góry, nie od dyrektora HR czy korytarzami jako plotka.

Kluczowe elementy
Można dyskutować nad kolejnością poszczególnych elementów. Ważne jest jednak to, że pojawiły  kluczowe elementy, które w komunikacji kryzysowej powinny się pojawić.
Co znajduje się w tym liście:
•    wyjaśnienie powodów
•    podkreślenie, że to przemyślane decyzje
•    inne decyzje podjęte przez firmę, by poprawić jej sytuację
•    sytuacja firmy na rynku
•    przypomnienie misji firmy
•    termin zmian
•    sygnał do potencjalnych kandydatów - będziemy dalej zatrudniać
•    sygnał do klientów, kontrahentów, inwestorów itd.
•    podziękowania dla odchodzących i dodatkowe bonusy na koniec współpracy
•    podziękowania dla tych pracowników, którzy zostają, za przetrwanie trudności
•    empatia
•    bezpośredni zwrot do pracowników (komunikat wysłany od CEO)

To elementy, które powinny pojawić się w takim komunikacie. Zastanawiam się, czy czegoś tu brakuje, ale nie przychodzi mi w tej chwili nic na myśl.
Mamy więc przepis na komunikat zwolnień grupowych.

Efekty
Czy pracownicy Tesli, którzy mają być zwolnieni, poczują się po takim emailu lepiej? Znaczna część pewnie nie, do wielu nie trafi treść tego przekazu, ponieważ emocje wezmą górę. Dla wielu zapewne praca w Tesli była spełnieniem marzeń, a teraz będą musieli się pożegnać.

Warto jednak prowadzić taką komunikację w przemyślany sposób, ponieważ:
•    komunikacja zmian jest lepsza niż brak komunikacji w ogóle
•    takie działania budują wizerunek firmy (wewnątrz i na zewnątrz)
•    pokazują podejście firmy do pracowników
•    budują otwartą kulturę organizacyjną
•    pozwalają pracownikom, którzy zostają, lepiej zrozumieć zmiany, które zachodzą
•    część ze zwolnionych osób – jeśli nie od razu, to po pewnym czasie – może przyjąć do wiadomości powody zwolnień i gdy emocje opadną inaczej spojrzeć na swojego byłego pracodawcę i styl, w jakim się komunikuje z pracownikami

Jeśli macie wrażenie, że taki komunikat jest bardziej dla tych pracowników, którzy zostają i dla otoczenia zewnętrznego, to słusznie. Wynika to z tego, że osoby zwalnianie zazwyczaj nie dopuszczają do siebie żadnych argumentów i powodów, dla których firma musiała podjąć taką decyzję.

Wasza ocena
Co Wy na to? Przemawia do Was taka konstrukcja tekstu? Dajcie znać na Facebooku bloga lub w komentarzu poniżej.

 Moje pozostałe wpisy o komunikowaniu zwolnień znajdziecie tutaj:
•    Jak informować pracowników o zwolnieniach w firmie
•    Trudna sztuka komunikowania zwalniania
•    Zwalniasz pracownika? Ostatnie słowo należy do niego, nie do Ciebie
•    Wewnętrzny PR kryzysowy – przygotuj plan działania

******

Sprawdźcie też:
• Facebooka bloga,
• newsletter – raz w tygodniu nowy wpis z bloga w Waszych skrzynkach e-mailowych (zapisy – prawa kolumna bloga, sekcja newsletter),
• szkolenia z komunikacji wewnętrznej – terminy najbliższych szkoleń otwartych, ofertę szkoleń zamkniętych i sesji indywidualnych.

Zdjęcia: Twitter Elona Muska; PressKit Tesla, Pixabay.com